معامله با ربات هوش مصنوعی در بورس ایران امکان پذیر است
سعید میرزاپور
معامله با هوش مصنوعی در بازار بورس ایران موضوعی است که اخیرا سر و صدای بسیاری به پا کرده و اغلب افراد سعی دارند تا یک هوش مصنوعی برای معاملاتشان تهیه کنند. همراه موبایلستان باشید تا با تمام پیچ خم این نوع از ربات‌ها آشنا شویم.
در روز‌هایی هستیم که بورس اوراق بهادار ایران توانسته سر و صدای بسیاری به پا کند و افراد بسیاری از کوچک تا بزرگ با سرمایه‌های اندک یا هنگفت در این بازار فعالیت دارند. با رشد تکنولوژی معاملات بورس نیز از حالت ابتدایی به مسیر برخط و آنلاین شدن رفته و اکنون تمام معاملات سهامداران به صورت آنلاین صورت می‌گیرد. در حال حاضر سرمایه‌گذاران بازار سرمایه با داشتن حساب کاربری در یکی از کارگزاری‌ها که اصطلاحا تحت عنوان کد سهام‌داری شناخته می‌شوند می‌توانند به سامانه معاملات برخط کارگزاری متصل شده و شروع به معامله کنند.
اگر شما نیز از جمله افرادی باشید که در بورس فعالیت می‌کنید حتما در طول ماه‌های گذشته شاهد رفتار‌های عجیب بازار سرمایه در زمینه قیمت گذاری لحظه‌ای سهام بودید. ریزش صف‌های فروش و تبدیل شدن آن‌ها به صف خرید و بعد از گذشت چند ثانیه تبدیل مجددشان به صف فروش. این نوع رفتار‌ها و رفتار‌های مشابه در بین سهامداران کم‌تجربه تحت عنوان اقدامات رانتی شناخته می‌شود و بسیاری باور دارند که این معاملات برای نوسا‌ن‌گیری از سهامداران است. اما شاید این دیدگاه با یک نگاهی ابتدایی درست باشد اما در واقع رانت خاصی پشت پرده نیست و حتی هیچ معامله مستقیمی توسط انسان صورت نگرفته است. بلکه شما در آن دقایق در حال معامله با هوش مصنوعی بودید. بله درست شنیدید، هوش مصنوعی!
معاملات الگوریتمی که اصطلاحا تحت عنوان معامله با هوش مصنوعی شناخته می‌شوند مدت زمان بسیار زیادی است که در بورس ایران استفاده می‌شوند و سابقه بسیار طولانی‌تری در بورس‌های جهانی دارند.
معاملات الگوریتمی بورس چیست؟
منظور ساده و ابتدایی از معاملات الگوریتمی قرار دادن چندین شرط دقیق روی هوش مصنوعی برای انجام معامله است. شروطی که تعیین کننده انجام یا عدم انجام معامله هستند و در زمینه خرید یا فروش تصمیم گیری می‌کنند. این شروط باید با دقت بسیار بالایی نوشته شوند. چون اندکی بی دقتی باعث انجام معاملاتی می‌شود که هیچ استدلال درستی ندارند. در واقع اصلی‌ترین استفاده این نوع از ربات‌ها برای انجام معاملات روزانه و در واقع نوسان گیری است.
در این روش برای مثال روی سهام ایران خودرو شروطی قرار می‌دهند که اگر قیمت سهم 287 تومان بود سفارش خرید سنگینی روی قیمت 290 تومان قرار گیرد. و اگر قیمت سهم به 289 تومان رسید، سفارش قبلی حذف و قیمت سفارش جدید روی 292 تومان باشد. به این روش می‌توان دستکاری‌هایی را روی سفارشات انجام داد که باعث می‌شود قیمت بر اساس خواسته مشتری به صورت خودکار افزایش یا کاهش یابد. البته این نوع از معاملات بدون شک نیاز به سرمایه بسیار سنگینی دارند و البته عملکرد هسته معاملات و سیستم کارگزاری نیز بسیار روی آن تاثیر گذار است. اما باید توجه داشت که این نوع از معاملات باید توسط یکی از کارگزاری‌ها قابل پشتیبانی باشد و نمی‌تواند هر رباتی را به هر حساب کاربری متصل کرد.
از کجا می‌توان فهمید که روی سهمی معاملاتی با هوش مصنوعی صورت می‌گیرد؟
یکی از اصلی‌ترین روش‌ها برای یافتن چنین معاملاتی در تابلو بورس، بررسی فراز و نشیب‌های عجیب سهم است. فراز و نشیب‌هایی که گاه هیچ حجم معامله خاصی نیز صورت نگرفته اما شاهد اختلاف قیمت‌های زیادی هستیم. دلیل این موضوع این است که اغلب سفارش‌ها به صورت خودکار حذف می‌شوند و عملا قصد و نیت فرد کنترل قیمت است و هیچ معامله سنگینی صورت نگرفته است.
چطور ربات هوش مصنوعی تهیه کنیم؟
شرکت‌های بسیار قدرتمندی وجود دارند که ربات‌های معاملاتی را طراحی می‌کنند. البته این نوع از هوش مصنوعی قیمت بسیار زیادی دارد و عملا به هیچ وجه قابل خرید با سرمایه‌های خرد نیست. از سوی دیگر علاوه بر هزینه خود ربات، نیاز به سرمایه بسیاری سنگینی است که بتوان این نوع از معاملات را کنترل کرد و انجام داد. اما می‌توان در قالب سبد‌های سرمایه گذاری وارد این نوع از معاملات شد. برخی سبد‌های سرمایه گذاری وجود دارند که از ربات‌های هوش مصنوعی برای معاملاتشان استفاده می‌کنند و افراد می‌توانند سرمایه خود را وارد این نوع از سبدگردان‌ها بکنند.
انجام معامله با هوش مصنوعی در بورس ایران قانونی است؟
تا هفته قبل این امکان وجود داشت که افراد حقیقی و حقوقی به صورت قانونی از هوش مصنوعی برای انجام معامله استفاده کنند. اما بر اساس قانون جدیدی که منتشر شد، این نوع معاملات تا اطلاع ثانویه برای افراد حقیقی و حقوقی ممنوع است و تنها سبد‌های سرمایه گذاری می‌توانند از آن استفاده کنند. دلیل این موضوع نیز نوسان بسیار زیاد اخیر در بازار سرمایه است. و نهاد ناظر سعی داشته تا از طریق این قانون و بسیاری از قوانین مختلف نسبت به برقراری وضعیتی پایدار در بازار سهام اقدام کند. امروز که این مقاله را می‌نویسیم، معاملات عادی روزانه (حتی بدون هوش مصنوعی) برای افراد حقیقی و حقوقی نیز ممنوع اعلام شد.
هوش مصنوعی در بورس‌های خارجی وجود دارد؟
شاید به جرعت بتوان گفت که بورس‌های خارجی پر هستند از معاملات الگوریتمی. معاملات بسیار زیادی در این بازار‌ها از طریق هوش مصنوعی صورت می‌گیرند و برخی معتقدند که دلیل مشکل آفرینی این ربات‌ها در بازار ایران کم بودن تعداد آن‌ها بوده است. زیرا میزان کمی از این ربات‌ها در بازار ایران فعالیت می‌کنند و به همین دلیل عدم تعادل خاصی را در بازار ایجاد می‌کنند که اگر تعدادشان بیشتر بود، باعث ایجاد تعادل نیز می‌شدند.
همان‌طور که در این مقاله از موبایلستان مطالعه کردید، با معاملات الگوریتمی یا همان هوش مصنوعی آشنا شدیم. در طول مقاله سعی شد تا به بسیاری از سوالات در این خصوص پاسخ دهیم اما اگر همچنان سوالی دارید می‌توانید آن‌ها را با از طریق بخش دیدگاه‌ها در میان بگذارید. نظر شما در خصوص این گونه از معاملات چیست؟
.svg)
دیدگاه شما